نکات مهم پیش از مراجعه به دندانپزشکی

 

از خوردن غذاهای بو دار حاوی سیر و پیاز خودداری نمایید.-1

.  حتی الامکان از وسایل آرایشی کمتر استفاده شود-2

3- در صورت وجود هرگونه بیماری شناخته شده مانند آلرژی، بیماری های قلبی تنفسی، بیماری های کبدی خونی آسم و دیابت دندانپزشک معالج را مطلع نمایید. . در صورتی که حین مراجعه باردار هستید یا به نوزاد خود شیر میدهید دندانپزشک معالج را مطلع نمایید.

4- در صورت مصرف هرگونه دارو در ۶ ماه اخیر دندانپزشک خود را آگاه نمایید. .

5- در صورتی که طی ۲ هفته اخیر دچار تبخال شده اید حتما به دندانپزشک خود اطلاع دهید.

. 6- آرامش خود را حفظ نمایید و به دندانپزشک خود اعتماد کنید

 

آشنایی با اصطلاحات دندان پزشکی

 

الف) دندان شیری و دندان دایمی: هر فرد در طول زندگی خود ۲ سری دندان خواهد داشت. سری اول دندانها که شامل ۲۰ دندان میباشد ابتدا رویش پیدا میکنند و در ادامه می افتند و جای خود را به دندانهای سری دوم میدهند. به این سری اول از دندانها که ابتدا رویش میکنند در اصطلاح دندان شیری گویند و به سری دوم دندانها که ۳۲ عدد هستند دندانهای دایمی می گویند.

 

ب) لثه : به بافت صورتی رنگی که دندانها را در بر میگیرد لثه می گویند.

 

ج) اکلوژن: به وضعیت دندانهای فک بالا و پایین نسبت به یکدیگر هنگامی که در تماس با هم قرار میگیرند در اصطلاح اکلوژن گویند.

 

د)  پوسیدگی: هنگامی که بدنبال فعالیت میکروبها در محیط دهان دندان ساختارسخت اولیه خود را از دست میدهد و روی آن حفره ایجاد میشود میگویند دندان دچارپوسیدگی شده است.

 

هـ) پریودنشیوم: به مجموعه ی لثه اطراف دندان استخوانی که ریشه دندان را در برگرفته و الیافی که دندان را به استخوان فک متصل میکنند پریودنشیوم گویند.

 

 

از چه نوع مسواکی استفاده کنیم؟

همه ما میدانیم که دندان های یکی از زیباترین و در عین حال پیچیده ترین اعضای بدن انسان ها هستندکه نقش مهمی در زیبایی،صحبت کردن و جویدن دارند. بنابراین این نکته مورد اهمیت است که ما از چه نوع مسواکی برای تمیزکردن آنها استفاده کنیم. هر مسواکی از یک دسته و تعدادی پرز با طول های مختلف و ضخامت های متفاوت تشکیل شده است.

مسواک ها  براساس ضخامت پرزهای خود به سه دسته تقسیم میشوند: سفت ، متوسط و نرم. توصیه خانم دکتر حامدی برای شما عزیزان استفاده از نوع متوسط ونرم است. و تا حد امکان، مسواک نرم بهترین گزینه است. زیرا از سایش دندان ها ، آسیب دیدن احتمالی لثه و یا زخمی کردن آن جلوگیری میکند.

کدام خمیردندان برایم بهتر است؟

امروزه بسیازی از خمیر دندان ها حاوی فلوراید هستند. فلوراید ماده مناسبی جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان هاست و توصیه ی ما این است که از خمیردندان های دارای فلوراید استفاده نمایید.

همچنین پیشنهاد میکنیم که از از خمیردندان های سفید کننده استفاده نکنید زیرا آنها واقعا دندان ها را سفید نمیکنند و تنها رنگینه روی دندان ها را بر میدارند. بنابراین استفاده از آنها به صورت روزانه توصیه نمیشود.

لازم به ذکر است استفاده از خمیردندان هایی که حاوی مواد جلوگیری کننده و مانع از تشکیل جرم جدید روی دندان ها هستند برای افراد سیگاری و استفاده از خمیردندان های ضد حساسیت برای دندان های حساس، سودمندخواهد بود.

 

روش های صحیح مسواک زدن

همیشه برای مسواک زدن از یک سمت شروع کرده به پیش بروید تا مطمئن شوید تمام دندانهایتان را تمیز کرده اید و جایی را از قلم ننداخته اید. نکته مهم این است که نباید فقط به تمیز کردن سطح بیرونی دندانها اکتفا نمایید. سطح جونده و سطح داخلی دندانها محل مساعدی جهت تجمع و فعالیت میکروب هاست

بنابراین حتما باید با دقت تمیز شوند.

در صورتی که ترجیح میدهید از مسواک معمولی (دستی) استفاده نمایید روشهای مختلفی وجود دارد که شایع ترین و بدترین آنها روش اسکراب نام دارد که در آن مسواک به صورت افقی روی دندانها کشیده میشود. این روش نه تنها دندانها را به صورت ایده آل تمیز نمیکند بلکه احتمال سایش دندانها و تحلیل لثه را نیز افزایش میدهد. بسته به شرایط دهان و دندان ممکن است روشهای مختلفی توسط دندانپزشک توصیه شود. ما توصیه میکنیم در درجه اول روشی را که دندانپزشک خودتان برای شما توصیه مینماید اجرا نمایید. با این حال یکی از روشهای مناسب و شناخته شده که مورد توافق اکثر دندان پزشکان است روش بیس میباشد که ترتیب و طریقه ی آن در شکل زیر نشان داده شده است:

دراین روش مسواک با زاویه ی 45 درجه روی محل اتصال دندان به لثه قرار میگیرد و با فشار ملایم حرکت لرزشی عقب-جلو تقریبا 7تا 10 مرتبه تکرار میشود، سپس مسواک را به ناحیه بعدی برده و همین کار را تکرار میکنید. دقت نمایید برای فک بالا زاویه مسواک کمی رو به بالا و در فک پایین کمی به سمت پایین خواهد بود.

نکته مهم: سطح جونده و داخلی دندان ها محل مناسبی برای تجمع باکتری هاست پس حتما توجه داشته باشید که با دقت تمیز گردد.

 

چندبار در روز مسواک بزنم و هربار چقدر باید زمان گذاشت؟

توصیه مهمی خانم دکتر حامدی بر استفاده از مسواک، ۳ بار در روز است تا خطر ابتلا به پوسیدگی و بیماریهای لثه به حداقل برسد. برای هر بار مسواک زدن صحیح که تمام سطوح دندانی را تمیز نماید نیاز به ۳-۲ دقیقه زمان است. این در حالی است که به صورت متوسط مسواک زدن ما کمتر از این زمان طول میکشد این بدان معناست که اغلب ما وقت کافی را صرف تمیز کردن دندان هایمان نمی کنیم و دندانهایمان به طور کامل تمیز نمیشوند بنابراین خطر پوسیدگی و بیماری لثه همچنان باقی است پس توصیه میکنم حتما وقت کافی ۷ الی ۱۰ دقیقه در روز)

صرف تمیز کردن دندانهایتان نمایید. برخی از مراجعین علت کوتاه بودن زمان مسواک زدن را کف کردن خمیر دندان و احساس ناخوشایند آن ذکر میکنند برای این دسته در افراد توصیه میکنیم خمیر دندان کمتری روی مسواک خود قرار دهند و حتی الامکان از خیس کردن مسواک خود قبل از شروع به مسواک کردن پرهیز نمایند تا این حالت ناخوشایند به حداقل برسد. یک راه مناسب دیگر برای مسواک زدن به مدت مناسب انجام آن در جلوی تلویزیون است.

شرایط مناسب برای نگهداری مسواک چیست؟

دستشویی و حمام محل شایع و نامناسب برای نگهداری مسواک ها میباشند زیرا اولا در معرض آلودگیها میکروبی قرار دارند و ثانیا محل گرم و مرطوب شرایط را جهت رشد و آلودگی میکروبی مسواک مساعد می نماید. بهتر است مسواک را خارج از دستشویی و حمام و در جایی خشک نگهداری نمایید. حتماً از بکارگیری مسواکهایی که دارای محافظ هستند نیز خودداری نمایید زیرا علیرغم تصور اولیه در مورد بهداشتی بودن این سرها خود محافظ شرایط مرطوب و مناسبی را جهت رشد میکروبها روی سر مسواک ایجاد میکند.

هر چند وقت یکبار باید مسواکم را عوض کنم؟

توصیه میشود فرد هر ۳ ماه مسواک جدید تهیه نماید البته در صورتی که قبل از این مدت مسواک طرح اولیه پرزهای خود را از دست دهد ممکن است این زمان کمتر نیز شود.

 

آیا نخ دندان کشیدن الزامی است؟

هر دندان با دو دندان در جلو و عقب خود مجاور است ( بجز دندان آخر) که طی مسواک زدن تمیز نمیشوند در حالی که میکروبهای دهان به راحتی در آنجا تکثیر پیدا کرده و بیماری لثه و پوسیدگی ایجاد مینمایند. میتوان گفت شایع ترین مکان برای شروع بیماری لثه همین فضاهای بین دندانی است. همچنین این مکانها فضای شایعی برای ایجاد پوسیدگیهای عمیق روی دندان هستند که به سادگی از چشمان شما و حتی دندان پزشک مخفی می مانند.

بنابراین یکی از مهمترین بخشهای رعایت بهداشت دهان تمیز کردن فضاهای بین دندانی است. وسیله ی معمولی که برای این کار مورد استفاده قرار میگیرد نخ دندان است. البته دستگاههای آب فشان مسواکهای بین دندانی یا همان واترجت ها ( که در مقاله آشنایی با واترجت به معرفی کاربرد آنها پرداخته ایم) نیز قابل استفاده اند که استفاده آنها به صلاحدید دندانپزشک خودتان است.

آیا کشیدن نخ دندان باعث آسیب دیدن دندانها و افتادن فاصله بین آنها می گردد؟

متاسفانه باور غلط رایج در مورد نخ دندان این است که استفاده از آن باعث آسیب به لثه و ایجاد فضا بین دندانها میشود در حالی که نخ دندان هرگز قادر به ایجاد فاصله بین دو دندان نخواهد بود و نخ دندان در صورتی که صحیح استفاده شود آسیبی به لثه هم نمی رساند.

خونریزی لثه حین کشیدن نخ دندان و مسواک به چه معنی است؟

لثه طبیعی و سالم حین کشیدن نخ دندان و مسواک زدن هرگز دچار خونریزی نمی شود. در صورتی که بدنبال این دو کار خونریزی مشاهده نمایید نشانه بیماری لثه می باشد که حتما باید به دندانپزشک مراجعه نمایید.

متاسفانه برخی مراجعین ابراز میدارند که بدنبال مشاهده خونریزی از لثه حین کشیدن نخ دندان یا مسواک اقدام به ترک این کار کردند در حالی که تحت هیچ شرایطی ترک اعمال بهداشتی توصیه نمی گردد.

طریقه صحیح کشیدن نخ دندان به چه ترتیب است؟

حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتی متر از نخ دندان را ببرید و دو طرف نخی را که بریده اید در هر دو دست به دور انگشت اشاره یا وسط بپیچید.

سه انگشت آخر را ببندید و دو دست را از هم دور کنید تا نخ محکم کشیده شود. به این ترتیب انگشت نشانه و شست هر دو دست آزاد می ماند و قدرت مانور بالایی به شما می دهد.

قطعه ای از نخ به طول ۲ تا ۲.۵ سانتی متر را بین انگشتان شست و اشاره دست ها نگه دارید.

برای وارد کردن نخ بین دندان های فک پایین از دو انگشت اشاره و بین دندان های فک بالا از دو انگشت شست و یک انگشت اشاره استفاده کنید. نخ را با حرکت شبیه اره کشیدن به آرامی به فضای بین دندانها وارد کنید مراقب باشید فشار نخ، لثه را زخمی نکند.

پس از اینکه نخ را وارد فضای بین دندانی کردید ابتدا نخ را به سطح کناری دندان جلویی تکیه داده و با ملایمت به زیر لبه لثه برده و آن را به دیواره دندان چسبانده و چند بار به طرف بالا و پایین حرکت دهید. به آرامی این عمل را انجام دهید تا به لثه مجاور دندان آسیب نرسانید.

سپس قسمت تمیز نخ را در همان محل به سطح کناری دندان پشتی بچسبانید و همین کار را تکرار کنید. بعد از آن نخ را از لای دندان ها خارج کنید.آن قسمت از نخ را که برای این دندان ها استفاده کرده اید جابجا کنید و نخ دندان کشیدن دندان بعدی را شروع کنید. این کار را برای تمام سطوح بین دندان ها تکرار کنید.

اول نخ دندان بعد مسواک یا بالعکس ؟

یکی از سوالات شایع که در طول سال ها توسط مراجعین پرسیده میشد این است که ترتیب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به ترتیب کدام است؟

برای پاسخ گویی به این سوال توجه شما را به توضیحات دکتر حامدی جلب می نماییم:

استفاده از نخ دندان برای خارج کردن ذرات غذا که بین دندان‌های شما گیر افتاده‌اند انجام می شود. این ذرات را معمولا نمی‌توان با استفاده از مسواک‌های معمول از بین دندان‌ها خارج کرد. زیرا برس‌های مسواک وارد فاصله‌ی بین دندان‌ها نمی‌شوند. به این معنی که اگر استفاده از نخ دندان را به پس از مسواک‌زدن موکول کنید، ذرات غذای بین دندان‌ها در جای خود باقی می‌مانند.

درنتیجه، بهترین راه شروع روتین دندانی با نخ دندان است. همیشه از نخ دندان‌های معتبر و بهداشتی استفاده کنید. استفاده از نخ‌های غیراستاندارد و غیربهداشتی می‌تواند باعث بریده شدن و گیرکردن آن‌ها در بین دندان‌ها شود. کشیدن نخ دندان قبل از مسواک زدن مزیت های دیگری همچون کاهش التهاب لثه، کمک به افزایش استحکام دندان ها، محافظت از مینای دندان و از بین بردن باکتری های موجود بین دندان ها را دارد. به علاوه پیشنهاد میکنیم که از دهانشویه یا همان فلوراید نیز در پایان این روند استفاده کنید.

پس مناسب ترین ترتیب بدین صورت خواهد بود: نخ دندان، مسواک و سپس دهانشویه.

 

آیا جویدن آدامس برای دندان ها مفید است؟

جویدن آدامس های بدون قند (sugar free)  به خصوص بعد از غذا خوردن، نه تنها به دندان ها هیچ آسیبی نمی رساند، بلکه  می تواند در پیشگیری از ایجاد پوسیدگی دندان ها مفید باشد.

این عمل به 3 طریق زیر اتفاق می افتد:

1- محیط دهان بعد از غذا خوردن خاصیت اسیدی پیدا می کند و در چنین محیطی زمینه برای پوسیدگی دندان ها  مساعد می شود.

آدامس های بدون قند می توانند این محیط اسیدی را خنثی کنند و این خود مانع از ایجاد پوسیدگی در دندان ها می شود.

2- جویدن آدامس های بدون قند، ترشح بزاق را افزایش می دهد.

3- عمل تمییز کردن مکانیکی سطوح دندان ها را انجام می دهد.