ارتودنسی دندان چیست ؟
ارتودنسی به عنوان یکی از شاخه های پزشکی دندانپزشکی، به بررسی و درمان مشکلات دندانی و فکی و نیز ارتباطات بین آنها می پردازد. هدف از ارتودنسی، بهبود قابلیت کارکردی دهان و جلوگیری از مشکلاتی مانند تورم پریودنتال، پوسیدگی دندان، ترکیدگی دندان، تصادف الکتریکی، درد مفاصل فک و دیسفونکشن های فکی است.( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
در این مقاله، به بررسی انواع ارتودنسی، از جمله ارتودنسی ثابت، ارتودنسی قابل حرکت، ارتودنسی انحرافی و ارتودنسی ترمیمی پرداخته خواهد شد.
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی فلزی، شامل استفاده از براکت های فلزی و بندهایی است که به دندان ها چسبانده می شوند. این براکت ها به وسیله یک سیم فلزی که از براکت ها عبور می کند با هم متصل می شوند. به عنوان مثال، اگر فاصله بین دو دندان بسیار بزرگ باشد، سیم فلزی تا حدی کشیده می شود که دندان ها به هم نزدیک شده و فاصله بین آنها کم شود.
ارتودنسی ثابت معمولاً برای درمان مشکلاتی مانند فضای بین دندان ها، چرخش دندان ها و انحراف فک استفاده می شود. برای این نوع ارتودنسی، باید براکت ها و سیم های فلزی را هر چند هفته یک بار تعویض کرد تا از پیشرفت درمان اطمینان حاصل شود.
ارتودنسی قابل حرکت
ارتودنسی قابل حرکت شامل استفاده از زیر دندانی ها و دستگاه هایی است که قابلیت حرکت دارند. این نوع ارتودنسی معمولاً برای درمان مشکلاتی مانند افتادگی فک، پیش بینی پیشرفت ارتودنسی در کودکان و درمان بیماران بعد از عمل جراحی فک استفاده می شود.
یک نوع ارتودنسی قابل حرکت، دستگاه های رتریکولو-هیدروپنیک است که شامل یک دستگاه کامپیوتری، سنسورها و پمپ های هیدروپنیک است. این دستگاه قادر است فشار و شکل دهی به سیم های فلزی را کنترل کند و باعث جابجایی دندان ها شود. این دستگاه درمانی غیر تهاجمی است و بدون نیاز به جراحی استفاده می شود.
یک نوع دیگر از ارتودنسی قابل حرکت، دستگاه های ارتودنسی شفاف است. این دستگاه ها شامل ستون های شفافی هستند که به دندان ها چسبانده می شوند و باعث جابجایی دندان ها می شوند. این نوع ارتودنسی برای افرادی که دوست دارند در طول درمان، دندان های آنها به صورت ظاهری جذاب باشد، مناسب است.
( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
ارتودنسی انحرافی
ارتودنسی انحرافی به عنوان یکی از انواع ارتودنسی، برای درمان مشکلاتی مانند انحراف فک و ارتجاع فک استفاده می شود. در این نوع ارتودنسی، باید به صورت پایداری فک را جایگزین کرد و سپس دندان ها را در جای خود قرار داد. در برخی موارد، این نوع ارتودنسی با جراحی فک همراه است.
جراحی فک در این نوع ارتودنسی، شامل برش و تغییراتی در ساختار فک است. این نوع درمان معمولاً برای بیمارانی که فک هایشان در جای مناسبی قرار ندارند یا مشکلاتی مانند انحراف فک دارند، مناسب است.
ارتودنسی ترمیمی
ارتودنسی ترمیمی، به عنوان یکی از انواع ارتودنسی، برای درمان مشکلاتی مانند ترمیم دندان های شکسته، ترمیم دندان های پوسیده و ترمیم دندان های شکسته استفاده می شود. در این نوع از ارتودنسی، باید دندان های شکسته و پوسیده را تعمیر کرد و سپس با استفاده از ارتودنسی، دندان های را به جای خود قرار داد.
آیا ارتودنسی انحرافی همراه با جراحی فک است؟
در برخی موارد، ارتودنسی انحرافی همراه با جراحی فک است. اگر چنین مواردی وجود داشته باشد که بیمار دارای انحراف فک یا ارتجاع فک باشد و این مشکلات با درمان ارتودنسی قابل حل نباشند، ممکن است نیاز به جراحی فک باشد. در اینگونه موارد، دندانپزشک و جراح فک و صورت با همکاری برای درمان بیمار همکاری میکنند تا مشکلات فکی برطرف شود. در بعضی موارد، جراحی فک باعث میشود که دندانپزشک بتواند با استفاده از ارتودنسی بهترین نتیجه را برای بیمار به دست آورد. لذا، در بیشتر موارد، ارتودنسی انحرافی همراه با جراحی فک میباشد. اما در صورتی که مشکلات فکی و دندانی بسیار کوچک باشد، درمان ارتودنسی بدون نیاز به جراحی نیز ممکن است. بنابراین، برای تشخیص نیاز به جراحی فک و نوع درمانی که برای هر بیمار مناسب است، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید و پس از بررسی و مشاوره، تصمیم گیری شود.
( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
آیا انجام ارتودنسی دردنک است ؟
انجام ارتودنسی برای برخی افراد ممکن است دردناک باشد، اما برای بیشتر افراد درد زیادی ندارد. در برخی موارد، درد و عدم راحتی در دندانها و فکها وجود دارد که ممکن است در اثر قرار دادن براکتها و کارهای دیگری که برای تغییر موقعیت دندانها استفاده میشوند، بیشتر شود. اما این درد و عدم راحتی معمولاً در مدت کوتاهی پس از شروع درمان بهبود مییابد و معمولاً با استفاده از داروهای دردکش مانند آسپرین و تایلنول کنترل میشود.
همچنین، در طول درمان ارتودنسی، ممکن است برخی از تغییرات در موقعیت دندانها و فکها باعث ایجاد درد و عدم راحتی موقتی شود. برای اینکه این مشکلات کاهش یابند، میتوان از روشهایی مانند استفاده از دهانشویههای ضد التهابی و ضد درد، استفاده از یخزدایی برای کاهش التهاب و درد، و نیز تغییر در نوع غذایی و از دست دادن مصرف موادی که ممکن است باعث تحریک دندانها شوند، استفاده کرد.
در کل، انجام ارتودنسی ممکن است دردناک باشد، اما این درد و عدم راحتی معمولاً موقتی است و با استفاده از داروهای دردکش و روشهای دیگر کنترل میشود. در هر صورت، قبل از شروع درمان، بهتر است با دندانپزشک خود درباره هرگونه سوال یا نگرانی مطرح کنید.
معمولا ارتودنسی چقدر بر روی دندان ها می ماند ؟
مدت زمانی که ارتودنسی بر روی دندانها میماند، به عوامل مختلفی مانند شدت انحراف دندانها، نوع درمان ارتودنسی، رعایت نکردن رژیمهای غذایی و درمانی، و همچنین تعهد و همکاری بیمار برای رعایت دستورات پزشک بستگی دارد.
معمولاً، زمان درمان ارتودنسی بین 18 تا 36 ماه است، اما در برخی موارد، ممکن است این مدت زمان بیشتر یا کمتر باشد. بعد از اتمام درمان ارتودنسی، برای حفظ نتیجه درمان، باید از رتینرههای ثابت یا متحرک استفاده کنید. رتینرهها معمولاً برای یک دوره زمانی مشخص (مثلاً 12 تا 24 ماه) استفاده میشوند. پس از این مدت، باید همچنان به دنبال حفظ نتیجه درمان با رعایت رژیم غذایی و درمانی باشید.
در کل، مدت زمانی که ارتودنسی بر روی دندانها میماند، به عوامل مختلفی بستگی دارد و برای هر بیمار ممکن است متفاوت باشد. به هر حال، برای حفظ نتیجه درمان و جلوگیری از بازگشت انحراف دندانها، باید پس از اتمام درمان ارتودنسی، به رعایت رتینرهها و رعایت رژیمهای غذایی و درمانی ادامه دهید.
( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
آیا رتینرههای ثابت و متحرک با هم تفاوتی دارند؟
بله، رتینرههای ثابت و متحرک تفاوتهایی با هم دارند.
رتینرههای ثابت شامل سیمهایی هستند که به دندانهای بالا و پایین چسبیده شده و به همین دلیل به آنها گفته میشود که “ثابت” هستند. بعد از اتمام درمان ارتودنسی، این رتینرهها نصب میشوند و باید برای مدت زمان مشخصی (مثلاً 12 تا 24 ماه) در دهان بمانند. رتینرههای ثابت به دلیل ثابت بودن، از دندانها حذف نمیشوند و باید در طول مدت استفاده، تمیز شده و تعمیر شوند. این نوع رتینره باعث میشود که دندانها در موقعیت جدید خود بمانند و از بازگشت به موقعیت قبلی جلوگیری میکنند.
رتینرههای متحرک از قالبهایی تشکیل شدهاند که برای دندانها ساخته میشود و همانند براکتهای ارتودنسی بر روی دندانها قرار میگیرند. این نوع رتینره از پلاستیک یا سیلیکون ساخته شده و باید هر روز برای مدت زمانی مشخصی (مثلاً 22 ساعت در روز) در دهان قرار گیرند. رتینرههای متحرک باعث میشود که دندانها در موقعیت جدید خود بمانند و از بازگشت به موقعیت قبلی جلوگیری میکنند. این نوع رتینرهها برای تمیز شدن، در طول شبانهروز بهطور مرتب باید از دهان خارج شوند.
در کل، رتینرههای ثابت و متحرک هر دو برای حفظ نتیجه درمان ارتودنسی بسیار مهم هستند. معمولاً رتینرههای ثابت پس از اتمام درمان ارتودنسی نصب میشوند و برای مدت زمان مشخصی در دهان باید بمانند. رتینرههای متحرک همچنین برای حفظ نتیجه درمان بسیار مهم هستند و باید بهطور مرتب استفاده شوند. با این حال، نوع رتینرهای که پزشک برای شما تجویز میکند، بستگی به نیاز شما و همکاری شما در رعایت دستورات و رتینره دارد.
( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
آیا رتینرههای متحرک همیشه باید در دهان باشند؟
بله، رتینرههای متحرک برای حفظ نتیجه درمان ارتودنسی باید به طور مرتب و به مدت زمان تعیین شده توسط پزشک، در دهان باشند. این مدت زمان برای هر بیمار ممکن است متفاوت باشد، اما معمولاً برای مدت حداقل 18 تا 24 ماه پس از اتمام درمان ارتودنسی استفاده میشوند.
دلیل استفاده از رتینرههای متحرک بعد از درمان ارتودنسی، جلوگیری از بازگشت انحراف دندانها به موقعیت قبلی است. درمان ارتودنسی باعث تغییر موقعیت دندانها و جمجمه میشود و برای حفظ این تغییرات، باید از رتینرههای متحرک استفاده شود. اگر رتینرههای متحرک درست استفاده نشود، ممکن است دندانها به موقعیت قبلی بازگردند و نتیجه درمان ارتودنسی از بین برود.
بنابراین، باید به مدت زمان تعیین شده توسط پزشک، رتینرههای متحرک را به طور مرتب در دهان قرار داد و از آنها مراقبت کنید. همچنین باید به دستورات پزشک در مورد تمیز کردن و نگهداری رتینرهها عمل کنید تا بهترین نتیجه از درمان ارتودنسی بدست آید.
اهمیت مراقبتهای بعد از انجام ارتودنسی
مراقبتهای بعد از انجام ارتودنسی بسیار مهم هستند و باید به آنها توجه ویژه شود. این مراقبتها از دو بخش اصلی تشکیل شدهاند: مراقبتهای بهداشتی دهان و حفظ نتیجه درمان با استفاده از رتینرهها.
مراقبتهای بهداشتی دهان شامل تمیز کردن دندانها، استفاده از فرش دندان مناسب و مصرف مواد غذایی سالم است. بعد از انجام ارتودنسی، باید به دندانها بیشتر از قبل توجه کنید و با مسواک زدن دو بار در روز و مصرف نخ دندان، از تجمع باکتریها در دندانها جلوگیری کنید. همچنین، باید از مصرف مواد غذایی قندی، شیرینیها و نوشابههای شیرین خودداری کرده و به جای آنها، مواد غذایی سالم مانند سبزیجات، میوهها و پروتئینهای سالم مصرف کنید.
همچنین، برای حفظ نتیجه درمان ارتودنسی، باید از رتینرههای ثابت و متحرک استفاده کرده و به دستورات پزشک در مورد استفاده و نگهداری آنها عمل کنید. رتینرههای ثابت باید به طور دقیق تمیز شده و تعمیر شوند و رتینرههای متحرک باید به طور مرتب استفاده شوند و به دستورات پزشک در مورد تمیز کردن و نگهداری آنها عمل کنید.
در کل، مراقبتهای بعد از انجام ارتودنسی بسیار مهم هستند و باید به آنها توجه ویژه شود. با رعایت رژیم غذایی سالم و مراقبتهای بهداشتی دهان، میتوانید از دندانهای خود بهتر مراقبت کنید و با استفاده از رتینرهها، نتیجه درمان ارتودنسی را برای مدت طولانی حفظ کنید.
( مرکز دندانپزشکی تخصصی رویال دنت , ارتودنسی دندان چیست ؟ )
سوالات متداول درمورد ارتودنسی
1. آیا درمان ارتودنسی در همه سنین ممکن است؟
بله، درمان ارتودنسی در همه سنین ممکن است، اما ممکن است در برخی موارد پزشک ارتودنتیست توصیه کند که بیمار با توجه به سن و شرایط دندانی خود، بهتر است درمان را در زمان خاصی شروع کند.
2. آیا درمان ارتودنسی دردناک است؟
درمان ارتودنسی ممکن است در طول آن برای برخی بیماران دردناک باشد، اما درد قابل تحملی است و معمولاً با استفاده از داروهای تسکین درد و یا یخزدایی کوتاه مدت کاهش مییابد.
3. آیا درمان ارتودنسی به مدت طولانی زمانی به طول میانجامد؟
بله، مدت زمان درمان ارتودنسی بستگی به شرایط دندانی بیمار و نوع درمان دارد و ممکن است برای برخی بیماران چندین ماه یا حتی چند سال به طول بیانجامد.
4. آیا پس از درمان ارتودنسی، رتینرهها باید به طور دائمی استفاده شوند؟
خیر، رتینرهها برای حفظ نتیجه درمان ارتودنسی باید به مدت مشخصی استفاده شوند، اما بعد از اتمام درمان، نیازی به استفاده دائمی از رتینرهها نیست.
5. آیا برای ارتودنسی تنها میتوان از براکت فلزی استفاده کرد؟
خیر، برای درمان ارتودنسی از براکتهای فلزی، سفید، شفاف و حتی مخفی نیز استفاده میشود. هر نوع براکتی که پزشک ارتودنتیست توصیه کند، برای درمان مناسب است.
6. آیا درمان ارتودنسی تنها برای بهبود ظاهر دندانها است؟
خیر، درمان ارتودنسی علاوه بر بهبود ظاهر دندانها، میتواند به بهبود عملکرد دهان و اصلاح مشکلات گفتاری و یا بلعیدن نیز کمک کند.