بسمه تعالی
موضوع مقاله:
پرسش و پاسخ بیماران ایمپلنت (بخش دوم)
گردآوری شده توسط :
تیم تخصصی دندان پزشکی رویال دنت با مدیریت دکتر رویا حامدی
در بخش اول این مقاله به پرسش های متداول مراجعه کنندگان به کلینیک دندان پزشکی پرداختیم. و اینک در بخش دوم ، به بررسی ادامه پاسخ گویی سوالات شما عزیزان در موارد زیر میپردازیم:
- علل درد دندان ها
- سوالات مربوط به عصب کشی دندان
- سوالات مربوط به مواد پرکردن دندان ها
- سفید کردن دندان ها
علت درد دندان ها چیست؟
دندان درد یکی از مهمترین شکایتهایی است که اشخاص با آنها به دندانپزشکی مراجعه میکنند. درد دندان میتواند دلایل مختلفی داشتهباشد و شدتهای متفاوتی را باعث شود. یکی از مهمترین مسائلی که در درد دندان وجود دارد تشخیص درست علت درد دندان است. عوامل مختلفی ممکن است سبب دندان درد شوند که ما در این جا به چند مورد از مهم ترین آنها به پیشنهاد خانم دکتر حامدی متخصص ارتودنسی و مدیر دندان پزشکی تخصصی رویال دنت قلهک، اشاره میکنیم:
وجود پوسیدگی در دندان
اولین علامت پوسیدگی، احساس درد هنگام خوردن غذای شیرین، خیلی سرد یا خیلی گرم است. اگر بخواهید پوسیدگی دندانتان را درمان کنید، احتمالا نگران هزینههای دندانپزشکی هستید. اما به این دقت داشته باشید که حتی اگر تعرفه دندانپزشکی هم کمی بالا باشد، باز هم درمان در مراحل ابتدایی پوسیدگی بسیار آسانتر و کمهزینهتر خواهد بود.
گاهی علت این درد حفرههای کوچکی است که در دندان ایجاد شده است. حفرههای کوچک معمولا به راحتی پر شده و فراموش میشوند. اما وقتی بیمار با دردی تقریبا غیرقابلتحمل به پزشک مراجعه میکند، ممکن است گزینهی دیگری به جز عصبکشی، برای دندانپزشک باقی نماند. همچنین تجمع غذا و بقایای مواد غذایی بین دندانها، بهویژه اگر بین دندانهای شما فاصله وجود داشتهباشد نیز باعث دندان درد میشود.
درد دندان بعد از عصب کشی
عصب کشی با استفاده از بیحسی انجام میشود، اما هنگامیکه اثر مادهی بیحسی از بین میرود ممکن است که درد و احساس ناراحتی داشتهباشید. یکی از مسائلی که در درد عصب کشی دندان وجود دارد این است که بیشتر این درد به حساسیت دندان مربوط میشود. دندان شما نسبت به دما و ضربه کمی حساس میشود و درد را بیشتر احساس میکنید. این درد ۲ تا ۳ روز بعد درمان میشود و حتی ممکن است که تنها در همان روز درد داشتهباشید.
برای درمان و کنترل درد عصبکشی دندانها میتوانید از مسکنهای بدون نیاز به تجویز نسخه استفاده کنید. اگر این مسکنها موثر نبودند، میتوانید از مسکنهای تجویزی هم استفاده کنید.
زیاد ورزش کردن
محققان دریافتهاند افرادی که ورزشهای استقامتی انجام میدهند در مقایسه با افرادی که ورزش نمیکنند، بیشتر در معرض فرسایش و پوسیدگی دندان (ازبینرفتن مینای دندان) قرار دارند. دندانپزشکان تصور میکنند که این موضوع ممکن است با کمبود بزاق ارتباطی داشتهباشد. بیش از ۹۰ درصد بزاق، از آب تشکیل شدهاست. زمانیکه دهان خشک شود، دندانها در معرض پوسیدگی قرار میگیرند زیرا باکتریها در این محیط به شدت رشد میکنند. اگر هنگام ورزش کردن خیلی عرق میکنید، برای مدت طولانی نفس نفس میزنید و به اندازهی کافی آب نمینوشید تا مایعات از دسترفته دوباره به بدن بازگردند، این موضوع میتواند شما را در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دهد.
دندانی که قبلا آن را پر کرده اید دچار مشکل شود
اگر نیروی زیادی به دندانی که قبلا پر شدهاست وارد شود، ممکن است موادی که با آنها دندان پر شدهاست، از جای خود جدا شوند. پوسیدگی در اطراف یا زیر مواد پرکنندهی دندان نیز میتواند باعث شکستگی شود و غذا هنگام جویدن به آن منطقه رانده شود. این فضا میتواند محیطی برای تجمع مواد غذایی جویدهشده و در نتیجه رشد باکتریها شود. این فرایند منجر به پوسیدگی بیشتر و ایجاد درد در دندان میشود. احتمالا پس از جداشدن مواد پرکننده، نبود آنها را روی دندان را حس خواهیدکرد. در صورت بروز این مشکل، فورا به دندانپزشک مراجعه کنید تا آن دندان را دوباره پر کند.
دندان قروچه در شب
بیشتر افراد حتی نمیدانند که این کار را در خواب انجام میدهند. طبق گفتهی دندانپزشکان، دندان ساییدن یا دندان قروچه با علائمی مانند سردرد، درد در عضلات صورت و سفتی فک همراه است. دندان قروچه حتی میتواند منجر به شکستگی دندان شود. از روشهای درمان دندان قروچه میتوان به استفاده از محافظ دندان در شب، تزریق بوتاکس در عضلات جونده و استفاده از قرصهای آرامبخش و ضداضطراب اشاره کرد. درد دندان در شب میتواند به این علت باشد.
وجود اختلال در TMJ یا مفصل فک
TMJ مخفف مفصل گیجگاهی فکی است، که جمجمه و فک شما را به هم متصل میکند و به شما این امکان را میدهد که خمیازه بکشید، غذاها را بجوید و صحبت کنید. اختلال در عملکرد این مفصل، که TMJ نامیده میشود، میتواند منجر به درد فک شود که بسیار شبیه دندان درد است. این درد ممکن است شبیه به درد دندان قروچه یا فشاردادن فکها به روی یکدیگر باشد. اما این درد بیشتر در نزدیکی گوش احساس میشود. یکی از علائم مشهود اختلالات TMJ، شنیدن صدای کلیک یا ضربه در زمانی است که بیمار دهان خود را باز میکند. این درد ممکن است خودبهخود برطرف شود. برخلاف سایر مفاصل دردناک، نمیتوانید مفصل فک را کاملا بیحرکت کنید، اما لازم است که فعالیتهای اضافی فک مانند آدامس جویدن را به حداقل برسانید. برخی از بیماران نیز ممکن است نیاز به جراحی داشتهباشند که البته خیلی نادر است.
تحلیل لثه و دندان درد (لثه ها در حال عقب رفتن هستند)
برخی از افراد با دندانهای حساس دچار فرسودگی لثه میشوند که همین امر باعث عقبرفتن لثه از روی مینای دندان میشود. عقبرفتن لثه، مثل این میماند که دندان لباس نداشتهباشد، بنابراین در معرض آسیب قرار میگیرد. هر بار که دندان با غذاهای گرم یا سرد یا ظروف برخورد میکند، درد ظاهر میشود.
بیشتر دندانپزشکان مسواک زدن با خمیر دندانهای مخصوص دندانهای حساس را توصیه میکنند. این نوع خمیردندان، میتواند به تقویت مینای دندان کمک کند، اما نباید استفاده از آن را متوقف کنید. بنابراین حتی در مسافرت نیز آن را با خود همراه داشتهباشید. در برخی بیماران، عقبنشینی شدید لثهها با کمک پیوند لثه قابل درمان است.
عفونت لثه
عفونت لثه دقیقا باعث درد در دندان نمیشود. در واقع، ممکن است در تشخیص درد دندان از درد لثه دچار مشکل شوید. در نوع خفیف بیماریهای لثه مثل التهاب لثه، لثهها قرمز و متورم شده و باعث ایجاد درد میشوند. معمولا مسواک زدن و استفادهی منظم از نخ دندان میتواند این نوع درد دندان را از بین ببرد.
در صورت عدم درمان، التهاب لثه میتواند منجر به پریودنتیت شود که نوع جدیتری از بیماری لثه است. برای کاهش درد میتوانید از مسکن یا داروهای ضدالتهاب استفاده کنید. برای درمان عفونت نیز به آنتیبیوتیک نیاز دارید.
ضربه به دندان
گاهی اوقات دندان درد ناشی از ضربه یا آسیبدیدگی به دندان است. حتی ضربه به سر نیز اگر باعث شود فک شما به هم بخورد، میتواند باعث آسیب به دندانها شود. در داخل فضای محدود هر دندان، رگها و اعصابی وجود دارند که به علت آسیب دیدن دندانها دچار تورم میشوند. داخل فضای بستهی هر دندان جایی برای تورم وجود ندارد، بنابراین فشار ایجادشده به استخوان منتقل میشود و مغز، آن را به عنوان درد در دندان تعبیر میکند. خوشبختانه بیشتر آسیبهای خفیف دندان پس از چند روز برطرف میشوند، به شرطی که چیزی را خیلی سخت گاز نگیرید. اما لازم است که برای معاینه، به دندانپزشک مراجعه کنید.
درد بعد از ارتودنسی دندان
این طبیعی است که بعد از هر ویزیت کمی درد را احساس خواهدکرد. منطقی است که حرکتدادن دندانها باعث ایجاد درد میشود. حرکتدادن دندانها، اساسا این یک نوع آسیب یا ضربهی کنترل شدهاست. سیمهای متصل به دندانها، به ریشهی دندانها در فک فشار میآورند و باعث تغییر شکل استخوان و حرکت دندانها میشود. استفاده از داروهای ضدالتهاب در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از انجام تنظیمات ارتودنسی معمولا میتواند به رفع این ناراحتیها کمک کند.
عفونت سینوس ها
کف سینوس درست در بالای ریشهی دندانهای فک بالا قرار دارد. سینوزیت معمولا باعث میشود که افراد در دندانهای فک فوقانی و در پشت چشمها، احساس درد کنند. دندان دردهایی که به علت عفونت و التهاب در سینوسها رخ میدهد، معمولا فقط به یک دندان محدود نمیشود و چندین منطقه حساس خواهدشد. برای درمان عفونت سینوسها باید به پزشک مراجعه کنید.
توجه نمایید اگر دچار دندان درد هستید به صورت خود سرانه از آنتی بیوتیک استفاده ننمایید زیرا آنتی بیوتیکها برای درمان این وضعیت مناسب نیستند. همانطوری که گفته شد علت درد دندان هجوم و گسترش میکروب به بافت دندان است جایی که آنتی بیوتیک ها نمی توانند نفوذ نمایند تا تاثیر ضد میکروبی خود را اعمال کنند. بنابراین درمان قطعی فقط و فقط برداشتن بار میکروبی از داخل انساج دندان با استفاده از روش مناسب توسط دندانپزشک میباشد.
عصب کشی یا درمان ریشه به چه معناست؟
همانطور که گفته شد در صورتی که عفونت به داخل دندان گسترش یابد آنتی بیوتیک ها قادر به درمان آن نمیباشند و باید میکروبها به طریقه فیزیکی از داخل دهان خارج شوند و با ماده ای مناسب داخل کانال دندانی پر شود. به این فرایند در اصطلاح عصب کشی یا به صورت صحیح تر درمان ریشه Root Canal Therapy گویند.
آیا بدنبال درمان ریشه بازهم ممکن است دندان درد داشته باشم؟
بدنبال درمان ریشه مناسب گاه باز هم دندان در چند هفته نخست درد دارد و این درد طبیعی است و به مرور زمان خودبه خود برطرف میشود بنابراین زیاد جای نگرانی ها نیست. گاه حتی بدنبال درمان ریشه بیمار دچار تورم شدید در ناحیه مبتلا و حتی صورت می شود که بازهم جای نگرانی ندارد و طی روزهای آینده برطرف خواهد شد. در این مواقع به دندانپزشک خود اطلاع دهید و به وی اعتماد نمایید.
آیا باید نگران شکسته شدن وسیله ها حین کار درمان ریشه در داخل ریشه دندان باشم؟
شکسته شدن وسیله در داخل دندان حین درمان ریشه حادثه ناشایعی است. در بسیاری مواقع وسایل ظریف مورد استفاده در درمان ریشه یا همان فایلها با برخورد به پیچ و خم های داخل دندان تغییر شکل داده و میشکنند اما زیاد جای نگرانی برای شما نیست زیرا اولا راههای گوناگونی برای خارج کردن وسیله وجود دارد که البته بسیار پر زحمت و گاه نشدنی است. ثانیا در صورت باقی ماندن وسیله شکسته در دندان در اکثر موارد هیچ اتفاق بدی نخواهد افتاد و شما را دچار مشکل نخواهد کرد. با این حال به دندانپزشک خود اعتماد کنید و در صورت وقوع چنین حوادثی به دستورات وی با دقت عمل نمایید.
درمان مجدد ریشه به چه معناست؟
گاه درمان ریشه به دلیل پیچیدگی های کانال دندانی و یا حوادثی که حین کار رخ میدهد به طور کامل موفقیت آمیز نیست در این حالت یا هنوز بیمار بعد از گذشت ماهها از درمان ریشه هم چنان احساس درد ناراحتی میکند یا علایم عدم موفقیت کامل درمان در عکس رادیوگرافی توسط دندانپزشک مشاهده میشود. در این مواقع یکی از راه های درمانی درمان مجدد ریشه Re-endo است تا بتوان از کشیده شدن دندان پیشگیری کرد. درمان مجدد ریشه کار بسیار سخت و پر زحمتی برای دندانپزشک شما خواهد بود در حالی که تقریبا هیچ دردی برای شما ندارد زیرا قبلا اغلب اعصاب دندان شما خارج شده اند.
آیا لازم است جلسات متعدد درمان ریشه را تحمل کنم یا پس از جلسه اول و برطرف شدن درد لزومی به این کار نیست؟
یکی از گله های اصلی دندانپزشکان از بیماران همین عدم ادامه درمان و نیمه کاره ها کردن درمان ریشه پس از برطرف شدن درد است. توجه نمایید در صورتی که درمان نیمه کاره رها شود بدلیل کامل نبودن پاک سازی دندان از عفونتهای داخل آن نه تنها درد شما دوباره آغاز میگردد بلکه شانس این که دندانپزشک بتواند دندان شما را حفظ نماید به طور قابل توجهی کاهش مییابد بنابراین توصیه ما این است که جلسات درمانی خود را حتما کامل نمایید تا بی جهت دندان خود را از دست ندهید.
پرکردگی نقره ای بهتر است یا همرنگ دندان؟
دو ماده شایعی که برای پرکردن دندان از آنها استفاده میشود یکی پرکردگی های نقره ای (Amalgam) است که سالیان سال به عنوان ماده ترمیمی مناسب کارایی خود را اثبات نموده و دیگری مواد همرنگ دندان (Composite) میباشد که مزیت اصلی آن همرنگ بودن آن با دندانهای مجاور و زیبایی بیشتر آن است. امروزه با پیشرفتهایی که در تولید مواد پرکردگی همرنگ دندان به وجود آمده می توان ادعا کرد از نظر طول عمر و کارایی چه پرکردگیهای نقره ای چه پرکردگی های همرنگ دندان موفقیت بالایی را نشان میدهند. با این حال بهتر است در جاهایی که حین صبحت کردن و لبخند زدن دیده می شوند از نوع همرنگ دندان و در سایر موارد از نوع نقره ای (Amalgam) که استحکام بالایی دارد، استفاده نماییم.
توجه شود هر دو ماده یاد شده بی ضرر بوده و تاکنون اثر سوء آنها روی سلامت عمومی بدن به اثبات نرسیده است.
علت تغییر رنگ دندان ها چیست؟
تغییر رنگ دندان علل متفاوتی دارد. بسته به این که این تغییر رنگ محدود به یک دندان باشد یا این که گروهی از دندانها را درگیر کرده باشد و این که اخیرا ایجاد شده یا از هنگام رویش دندان وجود داشته باشند علت و به تبع آن نوع درمان متفاوت خواهد بود بهترین کار در این موقع مشاوره با دندانپزشک است تا با توجه به وضعیت دندانها بهترین طرح درمان را برای شما ارایه نماید.
Bleaching یا سفید کردن دندانها چیست؟
یکی از درمانهایی که امروزه مورد توجه مراجعین است سفید کردن دندانها یا به اصطلاح Bleaching میباشد. Bleaching به دو صورت قابل انجام است. در روش اول دندانپزشک با استفاده از مواد مخصوص سفید کننده و گاه استفاده از لیزر یا سایر روشها در چند جلسه دندانهای شما را سفید می نماید. در روش دوم دندان پزشک از فک شما یک قالب تهیه میکند و مواد مخصوص دیگری را به شما میدهد و از شما میخواهد تا این ماده را شبها داخل قالب گذاشته و روی دندان هایتان قرار دهید روش دوم معمولا زمان بیشتری برای مثال ۲ تا ۳ هفته زمان می برد ولی مواد سفید کننده ای که در آن استفاده میشود ملایم تر و امکان آسیب جانبی کمتر است. نتیجه درمان در هر دو حالت یکسان است بنابراین توصیه می نماییم از روش دوم Home Bleaching) ) استفاده نمایید.
*ضمن سپاس از همراهی وتوجه شما عزیزان لطفا جهت مطالعه باقی توضیحات به بخش سوم این مقاله در سایت مراجعه نمایید.